0847.599.599
04:11 - 03/11/2025
Điện năng lượng mặt trời trở thành một trong những giải pháp phổ biến hiện nay khi nhu cầu tiết kiệm chi phí điện và bảo vệ môi trường ngày càng tăng. Từ hộ gia đình đến doanh nghiệp, ngày càng nhiều người quan tâm đến việc tận dụng ánh sáng mặt trời để tạo ra điện năng sạch, ổn định và bền vững. Vậy điện năng lượng mặt trời là gì, hoạt động ra sao và có thật sự hiệu quả như nhiều người nghĩ? Cùng CoCo Solar tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Điện năng lượng mặt trời là nguồn điện được tạo ra nhờ chuyển đổi năng lượng bức xạ từ ánh sáng mặt trời thành điện năng. Quá trình này diễn ra thông qua các tấm pin quang điện có các tế bào quang điện hấp thụ photon từ ánh sáng mặt trời để tạo ra dòng điện một chiều (DC).
Nguồn điện một chiều (DC) đi qua biến tần (inverter), chuyển đổi thành dòng xoay chiều (AC) để cấp cho các thiết bị sinh hoạt hoặc lưu trữ trong pin năng lượng cho mục đích sử dụng sau này.
Hiểu một cách đơn giản, điện mặt trời là việc “biến ánh sáng thành điện năng”, giúp con người khai thác một nguồn tài nguyên vô tận, miễn phí và thân thiện với môi trường.
Xem thêm: Pin năng lượng mặt trời là gì? Tổng hợp thông tin A-Z
Một hệ thống điện mặt trời bao gồm các bộ phận cơ bản sau:
Tấm pin năng lượng mặt trời:
Đây là thành phần tiếp nhận ban đầu diễn ra quá trình chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành điện năng. Tấm pin được cấu tạo từ nhiều tế bào quang điện (solar cells) làm bằng silicon tinh thể đơn (monocrystalline) hoặc đa tinh thể (polycrystalline). Khi ánh sáng mặt trời chiếu vào, các photon trong ánh sáng sẽ kích thích electron trong lớp bán dẫn, tạo ra dòng điện một chiều (DC). Hiện nay, tấm pin Mono PERC, Half-cell đang được sử dụng phổ biến nhờ hiệu suất cao, độ bền tốt và khả năng hoạt động ổn định trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt.
Biến tần (inverter):
Biến tần có vai trò chuyển đổi dòng điện DC từ tấm pin thành dòng điện AC, phù hợp cho các thiết bị điện dân dụng và công nghiệp. Biến tần có chức năng tự động đồng bộ pha với lưới điện quốc gia, theo dõi hiệu suất từng chuỗi pin (MPPT tracking) để tối ưu sản lượng điện, đồng thời tích hợp bảo vệ an toàn: chống dòng ngược, chống quá tải, quá áp và chống rò điện.
Khung giàn:
Là hệ thống giá đỡ được chế tạo từ thép mạ kẽm hoặc nhôm định hình, có khả năng chống ăn mòn, đảm bảo tấm pin được cố định vững chắc và đạt góc nghiêng tối ưu để hấp thụ bức xạ mặt trời cao nhất trong ngày.
Dây dẫn DC/AC chuyên dụng:
Dây DC có khả năng chịu nhiệt, chống tia UV. Dây AC nối từ inverter đến tủ điện tổng.
Tủ điện:
Kết nối, đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định và an toàn, đồng thời tối ưu hiệu quả khi truyền tải điện lên lưới quốc gia hoặc lưu trữ vào pin.
Tóm tắt nguyên lý hoạt động của hệ thống điện mặt trời:
Ánh sáng mặt trời → Dòng điện DC → Inverter chuyển đổi AC → Cấp điện cho thiết bị
Bước 1: Tấm pin hấp thụ ánh sáng mặt trời
Khi bức xạ mặt trời chiếu lên các tế bào quang điện, photon từ ánh sáng sẽ giải phóng electron trong lớp silicon, tạo ra dòng điện một chiều (DC).
Bước 2: Inverter chuyển đổi dòng DC thành AC
Nguồn điện DC từ các tấm pin được đưa vào inverter, tại đây dòng điện được chuyển đổi sang dòng xoay chiều (AC) tương thích với thiết bị điện gia dụng.
Bước 3: Cấp điện cho tải tiêu thụ
Dòng điện AC được dẫn đến tủ điện trung tâm và phân phối cho các thiết bị trong nhà như điều hòa, tủ lạnh, máy giặt, bóng đèn, quạt, thang máy... giúp giảm đáng kể lượng điện lấy từ lưới quốc gia.
Xem thêm: Sơ đồ cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hệ thống điện năng lượng mặt trời
Hệ thống điện mặt trời hoà lưới (hay còn gọi là hệ On-grid) là mô hình sản xuất điện từ năng lượng mặt trời có kết nối trực tiếp với lưới điện quốc gia. Hệ thống sẽ ưu tiên sử dụng điện mặt trời để cung cấp cho các thiết bị điện. Khi sản lượng bức xạ mặt trời thấp vào ngày trời nhiều mây, buổi chiều tối), hệ thống sẽ tự động lấy phần điện thiếu hụt từ lưới điện quốc gia để cung cấp cho các thiết bị phụ tải.
Xem thêm: Hệ thống điện mặt trời hòa lưới bám tải là gì?
Hệ thống điện mặt trời độc lập hoạt động không cần kết nối với lưới điện, dùng pin lưu trữ (ắc quy) để cấp điện vào ban đêm hoặc khi mất điện. Đây là giải pháp hoàn toàn tự chủ về năng lượng, không cần kết nối với lưới điện quốc gia. Phù hợp cho cho khu vực vùng sâu, vùng xa, đảo hoặc nơi không có điện lưới.
Hệ thống điện mặt trời kết hợp (Hybrid) kết hợp giữa hòa lưới và độc lập, vừa tận dụng điện mặt trời, vừa có nguồn dự phòng từ pin lưu trữ. Hệ thống điện mặt trời hybrid có pin lưu trữ vừa dùng được điện lưới EVN, vừa dùng được điện mặt trời vào ban ngày và sạc điện dư vào pin lưu trữ để dùng ban đêm/ khi mất điện lưới. Đây là lựa chọn lý tưởng cho khu vực đô thị, doanh nghiệp hoặc hộ gia đình cần điện ổn định 24/7.
Xem thêm: Hệ thống điện mặt trời có lưu trữ (Hybrid) là gì?
thống điện mặt trời giúp các hộ gia đình và doanh nghiệp tự sản xuất điện từ năng lượng mặt trời, nhờ đó giảm tới 70 - 80% hóa đơn điện mỗi tháng. Với thời gian sử dụng trung bình 25 - 30 năm, khoản tiết kiệm cộng dồn có thể lên tới hàng trăm triệu đồng, mang lại hiệu quả kinh tế lâu dài và ổn định.
Điện mặt trời là nguồn năng lượng tái tạo và không phát thải CO₂, giúp giảm hiệu ứng nhà kính và bảo vệ môi trường sống. Mỗi hệ thống 5kWp có thể giảm trung bình khoảng 5 tấn CO₂/năm, tương đương với việc trồng mới hơn 200 cây xanh.
Nhà ở, văn phòng hay công trình được trang bị hệ thống điện mặt trời thường được đánh giá cao hơn về giá trị sử dụng và đầu tư. Khi mỗi hộ gia đình, doanh nghiệp chủ động tạo ra nguồn điện riêng, hệ thống điện quốc gia sẽ giảm áp lực cung ứng, nhất là vào giờ cao điểm. Đây cũng là cách thiết thực để hỗ trợ mục tiêu an ninh năng lượng quốc gia và hướng tới nền kinh tế xanh, bền vững.
Xem thêm: 5 vai trò quan trọng của năng lượng mặt trời trong đời sống và phát triển bền vững
Hiện nay, chi phí lắp đặt điện mặt trời dao động khoảng 8.000.000 triệu đồng/kWp hệ hòa lưới bám tải, tùy thuộc vào loại pin, inverter và thương hiệu. 1 kWp cần khoảng 2 - 4 tấm pin, chiếm diện tích khoảng 8 m².
Một số gói lắp đặt phổ biến gồm:
Hệ thống điện mặt trời mái nhà giúp cung cấp nguồn điện ổn định, giảm chi phí sử dụng điện hằng tháng, đồng thời đảm bảo hoạt động liên tục kể cả trong giờ cao điểm.
Công nghệ năng lượng mặt trời được ứng dụng ngày càng nhiều trong các công trình công cộng, vừa tiết kiệm chi phí vận hành, vừa thân thiện với môi trường.
Ở những khu vực chưa có điện lưới quốc gia, điện năng lượng mặt trời trở thành nguồn cung cấp năng lượng chính, đảm bảo nhu cầu sinh hoạt cơ bản cho người dân: chiếu sáng, sạc thiết bị, bơm nước, liên lạc, học tập…
Nhờ đó, năng lượng mặt trời đang đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển bền vững tại các vùng khó tiếp cận điện lưới.
Xem thêm: Ứng dụng của pin năng lượng mặt trời - Từ hộ gia đình đến đô thị, nông nghiệp và công nghiệp
Từ năm 2019, khi cơ chế giá FIT (Feed-in Tariff) được ban hành, hàng loạt dự án điện mặt trời đã được đầu tư và đưa vào vận hành trên khắp cả nước.
Đến cuối năm 2020, tổng công suất điện mặt trời tại Việt Nam đã vượt 16.500 MWp, chiếm hơn 25% tổng công suất nguồn năng lượng tái tạo.
Giai đoạn 2021 - 2024, dù chính sách FIT kết thúc, nhưng các hình thức đầu tư tư nhân, hợp tác doanh nghiệp và mô hình điện mặt trời tự sản xuất, tự tiêu thụ tiếp tục phát triển mạnh, đặc biệt trong khu vực công nghiệp và thương mại.
Chính phủ Việt Nam đặt mục tiêu trong Chiến lược năng lượng quốc gia đến năm 2050 là đạt Netzero - phát thải ròng bằng 0.
Để hiện thực hóa điều này, nhiều chính sách ưu tiên và hỗ trợ đầu tư năng lượng tái tạo đã được ban hành, bao gồm:
Những chính sách này đã thúc đẩy sự tham gia của người dân, doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế vào lĩnh vực năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Xem thêm: Bán điện mặt trời cho EVN - Cập nhật chính sách mới nhất
Giai đoạn 2024 - 2025 chứng kiến sự chuyển dịch rõ rệt từ đầu tư quy mô lớn sang mô hình điện mặt trời dân dụng.
Các nền tảng công nghệ như CoCo Solar đang tiên phong đơn giản hóa trải nghiệm lắp đặt, cho phép người dùng lắp điện mặt trời trả chậm lãi suất 0% chỉ với thẻ tín dụng hoặc trả góp linh hoạt.
Ngoài ra, mô hình hợp tác lắp đặt - chia sẻ sản lượng giữa các doanh nghiệp và đơn vị cung cấp giải pháp cũng ngày càng phổ biến, giúp tối ưu chi phí đầu tư ban đầu nhưng vẫn đảm bảo hiệu quả năng lượng dài hạn.
Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững của năng lượng mặt trời, với sự kết hợp giữa chính sách hỗ trợ - công nghệ hiện đại - mô hình tài chính linh hoạt. Đây là nền tảng quan trọng để mỗi người dân có thể chủ động tạo ra nguồn điện xanh cho chính ngôi nhà của mình, góp phần xây dựng tương lai tự chủ năng lượng và phát thải thấp.
Lên báo giá chi tiết và tự động tại đây: https://cocosolar.vn/
Chia sẻ mạng xã hội
Bài viết liên quan