EVN tiếp tục mua điện nặng lượng mặt trời? Thực hư thế nào?

Sau gần 3 năm “đóng băng”, việc EVN có trở lại mua điện mặt trời hay không đang là chủ đề được nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp quan tâm. Nghị định 58/2025/NĐ-CP (gọi tắt là Nghị định 58) vừa được ban hành đã chính thức làm rõ vấn đề này, nhưng với nhiều điểm mới đáng chú ý. Vậy có nên tiếp tục đầu tư điện mặt trời để sinh lời hay không? Cùng Coco Solar tìm hiểu chi tiết dưới đây.

1. EVN ngừng mua điện năng lượng mặt trời. Thực hư thế nào?

EVN đã ngừng mua điện mặt trời mái nhà kể từ ngày 1/1/2021, sau khi Quyết định 13/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ hết hiệu lực vào ngày 31/12/2020. Điều đó đồng nghĩa với việc các hệ thống điện mặt trời mái nhà lắp đặt sau thời điểm này sẽ không được đấu nối vào lưới điện quốc gia và không thể bán điện cho EVN.

Tuy nhiên, từ ngày 22/10/2024, chính sách mua điện đã được khôi phục, cho phép các hộ gia đình bán lại điện mặt trời, nhưng không vượt quá 20% công suất lắp đặt.

Ví dụ: Gia đình bạn sử dụng khoảng 20–25 kWh/ngày, lắp đặt hệ thống 5kWp là phù hợp nhất với mục tiêu tự sử dụng và tiết kiệm tiền điện. Tuy nhiên trong một số trường hợp cả nhà đi vắng, lắp hệ thống 5kWp, nhưng cả tuần không dùng gì cả, pin vẫn phát bình thường vào ban ngày. Như vậy toàn bộ hệ thống phát ra là dư thừa. 

=> Chỉ được bán lại tối đa 20% sản lượng điện dư thừa trong thời gian đó. 

2. Giải thích về Nghị định 58/2025/NĐ-CP ngày 3/3/2025

Nghị định này quy định chi tiết một số điều của Luật Điện lực liên quan đến phát triển điện năng lượng tái tạo. Điểm nổi bật là cơ chế mua lại phần điện dư từ hệ thống điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ.

2.1 Đối tượng áp dụng:

• Hệ thống điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ, có đấu nối với lưới điện quốc gia.
• Công suất lắp đặt < 100 kW.
• Ưu tiên tại khu vực miền núi, biên giới, hải đảo có lưới điện nhưng chưa đấu nối quốc gia.

2.2 Giới hạn sản lượng điện dư:

Điện dư được bán cho EVN không vượt quá 20% sản lượng điện phát ra tại đầu ra hệ thống.
Công thức:

Aᵢ = PVoutᵢ × Pₗđ

Trong đó:

• Aᵢ: Sản lượng phát tại đầu ra trong tháng i (kWh)
• PVoutᵢ: Hệ số đặc trưng theo từng địa phương
• Pₗđ: Tổng công suất lắp đặt thực tế (kWp)

Cơ chế thanh toán:

• Nếu lượng điện dư > 20% Aᵢ → chỉ được thanh toán 20%.
• Nếu ≤ 20% Aᵢ → được thanh toán toàn bộ lượng điện đo tại công tơ.
• Giá mua là giá điện bình quân thị trường năm trước, không vượt mức tối đa trong khung giá mặt trời mặt đất do Bộ Công Thương công bố.

Thời hạn hợp đồng: Hợp đồng kéo dài 5 năm, sau đó sẽ xem xét gia hạn hoặc ký hợp đồng mới theo quy định.

2.3 Chính sách ưu đãi và hỗ trợ:

Nghị định quy định các chính sách ưu đãi như miễn, giảm chi phí sử dụng đất, khu vực biển, đảm bảo sản lượng điện hợp đồng, hỗ trợ nghiên cứu phát triển công nghệ và khuyến khích nguồn điện tự sản xuất, tự tiêu thụ. Những chính sách này nhằm thu hút đầu tư, đảm bảo an ninh năng lượng và hướng tới một nền kinh tế xanh, bền vững.

2.4 Thay thế văn bản pháp lý trước đó:

Nghị định 58/2025/NĐ-CP(nghị định 58) thay thế Nghị định 135/2024/NĐ-CP(nghị định 135), quy định cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ.

2.5 Khuyến khích đầu tư vào năng lượng tái tạo:

Nghị định đưa ra các quy định nhằm khuyến khích đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo, đặc biệt là các dự án điện mặt trời, điện gió và các nguồn năng lượng mới như hydrogen xanh. Điều này nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành năng lượng tại Việt Nam.

Nghị định 58/2025/NĐ-CP là một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo và năng lượng mới tại Việt Nam, góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.

Chi tiết nghị định 58

3. Điểm mới nổi bật của Nghị định 58 so với Nghị định 135:

So với nghị định 135/2024/NĐ-CP (nghị định 135) nghị định 58 ra nhiều chính sách khuyến khích người sử dụng điện năng lượng mặt trời. 

3.1 Giới hạn sản lượng điện dư được mua

• Nghị định 135/2024:  Không quy định giới hạn cụ thể về sản lượng điện dư được mua.
• Nghị định 58/2025: Giới hạn sản lượng điện dư được mua không vượt quá 20% tổng sản lượng điện phát ra tại đầu ra hệ thống, được tính theo công thức do EVN công bố.

Đây là thay đổi đáng chú ý, nhằm định hướng các hệ thống điện mặt trời theo mô hình “tự sản xuất – tự tiêu thụ”, đồng thời hạn chế tình trạng đầu cơ hoặc lắp đặt vượt nhu cầu thực tế chỉ để bán điện.

3.2 Công thức tính sản lượng điện được công nhận mua

• Nghị định 135: Không có công thức tính cụ thể. Sản lượng điện đo tại công tơ là căn cứ thanh toán.
• Nghị định 58: Áp dụng công thức xác định sản lượng tối đa được thanh toán, có xét đến hệ số PVout (đặc trưng theo từng địa phương) và công suất lắp đặt thực tế.

Giúp quản lý chặt chẽ hơn lượng điện đưa vào lưới, hạn chế sai lệch sản lượng trong các khu vực có bức xạ thấp.

3.3 Giá mua điện

• Nghị định 135: Giá mua điện xác định theo khung giá hiện hành, thường là giá FIT cố định hoặc thông qua đấu thầu.
• Nghị định 58: Giá mua điện là giá điện năng thị trường bình quân của năm liền kề trước đó, nhưng không vượt mức trần do Bộ Công Thương công bố đối với điện mặt trời mặt đất.

Chuyển dịch rõ rệt sang cơ chế thị trường, thay cho mức giá cố định kéo dài trước đây.

3.4 Thời hạn hợp đồng mua bán điện

• Nghị định 135: Không nêu rõ thời hạn hợp đồng.
• Nghị định 58: Quy định rõ thời hạn hợp đồng là 5 năm kể từ khi hệ thống được nghiệm thu, và có thể gia hạn theo quy định pháp luật sau thời điểm đó.

3.5 Vị trí địa lý và chính sách ưu đãi

• Nghị định 135: Không phân biệt rõ khu vực đặc thù.
• Nghị định 58: Không áp dụng giới hạn sản lượng mua điện dư đối với các hệ thống lắp đặt tại vùng núi, biên giới, hải đảo chưa có lưới điện quốc gia.

 Hướng đến việc khuyến khích đầu tư hệ thống điện mặt trời ở những khu vực khó khăn về hạ tầng điện.

4. Có nên đầu tư điện mặt trời sau Nghị định 58?

4.1 Đầu tư để tự sử dụng, giảm hóa đơn điện

Nghị định 58 khuyến khích mô hình tự dùng, giúp tiết kiệm đến 80% chi phí điện hàng tháng. Việc bán điện chỉ đóng vai trò phụ và không ảnh hưởng nhiều đến hiệu quả đầu tư.

Đặc biệt phù hợp với:

• Nhà máy, doanh nghiệp sản xuất tiêu thụ nhiều điện vào ban ngày.
• Trường học, bệnh viện, trụ sở hành chính dùng điện ổn định.
• Hộ gia đình có hóa đơn tiền điện cao (> 2 triệu/tháng).

4.2 Đầu tư để bán điện dư

Hiện nay, bán điện dư không còn là mô hình đầu tư hấp dẫn như trước. Do giới hạn 20% sản lượng, giá mua theo thị trường (thấp hơn giá cũ) và thời hạn hợp đồng chỉ 5 năm nên tỷ suất hoàn vốn thấp, không ổn định dài hạn.

5. Hướng dẫn đăng ký tư vấn lắp đặt điện mặt trời

Hiện nay, điện mặt trời đã phổ biến khắp Việt Nam, không chỉ ở các nhà máy mà còn trên rất nhiều hộ gia đình, hộ kinh doanh/ sản xuất. 

Để biết gia đình bạn có phù hợp lắp đặt hay không, cần đầu tư bao nhiêu, mỗi tháng tiết kiệm được bao nhiêu... bạn chỉ cần nhập các thông tin sử dụng điện cơ bản như số tiền điện hàng tháng, địa chỉ lắp đặt, thói quen sử dụng điện trong ngày trên website cocosolar.vn. Hệ thống sẽ gửi lại báo giá và các bảng phân tích sản lượng điện mặt trời sản xuất, phân tích hiệu quả đầu tư chỉ trong 1 phút.

Khác với các đơn vị tổng thầu thi công khác, CoCo Solar là nền tảng/ ứng dụng sử dụng AI độc quyền để tự động tính toán và giải đáp chi tiết các bảng phân tích một cách chính xác và dễ hiểu.  Khi đăng ký tư vấn, bạn có thể chọn hình thức thanh toán linh hoạt, bao gồm:

• Trả thẳng một lần.
• Trả chậm theo tháng, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng, giúp dễ dàng tiếp cận giải pháp tiết kiệm điện năng lượng mặt trời.

Nghị định 58 thể hiện rõ chủ trương khuyến khích người dân sử dụng điện năng lượng mặt trời theo hướng bền vững, hiệu quả, tránh đầu cơ. Nếu mục tiêu của bạn là tiết kiệm tiền điện, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng và góp phần bảo vệ môi trường, thì đây là thời điểm rất phù hợp để đầu tư vào hệ thống điện mặt trời mái nhà.