Lắp điện mặt trời có phải xin phép không? Hướng dẫn thủ tục đấu nối & hoà lưới mới nhất

Có cần xin phép khi lắp điện mặt trời không?

Một trong những băn khoăn phổ biến khi người dân và doanh nghiệp muốn đầu tư điện mặt trời là: “Lắp điện mặt trời có phải xin phép không?”. Thực tế, không phải hệ thống nào cũng cần xin giấy phép hoạt động điện lực. Quy định pháp luật hiện hành (Nghị định 135/2024/NĐ-CP) đã phân loại khá rõ ràng:

Không cần xin phép điện lực nếu:

• Hệ thống áp mái dân dụng (phục vụ hộ gia đình, cá nhân, tòa nhà nhỏ).
• Không bán điện dư cho EVN, chỉ dùng cho mục đích tự tiêu thụ.
• Công suất dưới 100 kW.
• Được lắp đặt trên mái nhà hoặc công trình đã có sẵn, không phải xây dựng mới.

Hệ thống áp mái dân dụng không cần xin phép điện lực

Phải xin giấy phép hoạt động điện lực nếu:

• Hệ thống có công suất từ 100 kW đến dưới 1 MW và có bán điện cho EVN.
• Hệ thống có công suất từ 1 MW trở lên, dù để bán hay chỉ dùng nội bộ.

Hệ thống áp mái công suất lớn cần xin phép điện lực

Điều này có nghĩa là hầu hết các hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ lẻ khi lắp điện mặt trời áp mái đều chỉ cần thông báo với điện lực, không phải xin giấy phép phức tạp.

Các trường hợp được miễn giấy phép hoạt động điện lực

Theo Nghị định 135/2024/NĐ-CP, không phải mọi hệ thống điện mặt trời đều bắt buộc xin giấy phép. Một số trường hợp được miễn nhằm khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái cho hộ gia đình và doanh nghiệp nhỏ.

Cụ thể, bạn sẽ không cần giấy phép hoạt động điện lực nếu:

• Hệ thống điện mặt trời mái nhà có công suất ≤ 100kW: Đây là mức công suất phổ biến cho hộ gia đình và các cơ sở nhỏ, đủ để phục vụ nhu cầu chiếu sáng, điện gia dụng hoặc một phần sản xuất.
• Không bán điện dư cho EVN hoặc có thiết bị chống phát ngược: Nghĩa là bạn chỉ sử dụng điện mặt trời cho nhu cầu nội bộ, hoặc có bộ inverter được cài đặt chế độ chống phát ngược lên lưới điện quốc gia.
• Đấu nối ở cấp điện áp hạ thế (≤1.000 V): Hầu hết các hệ thống điện mặt trời áp mái dân dụng đều thuộc trường hợp này, nên thủ tục thường khá đơn giản.

Tuy nhiên, dù không cần giấy phép, bạn vẫn phải đăng ký và thông báo với đơn vị điện lực địa phương. Đây là bước quan trọng để đảm bảo hệ thống được đấu nối an toàn, đồng thời đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước.

Các thủ tục cần thiết khi lắp điện mặt trời

Thủ tục lắp đặt điện mặt trời không giống nhau cho mọi hệ thống, mà phụ thuộc vào quy mô công suất và mục đích sử dụng (tự dùng hay bán điện). Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

Trường hợp không bán điện dư (tự sử dụng toàn bộ)

Nếu hệ thống chỉ dùng để phục vụ nhu cầu nội bộ và không phát điện lên lưới, thủ tục rất đơn giản:

• Không cần xin giấy phép hoạt động điện lực.
• Chủ đầu tư chỉ cần gửi “Thông báo phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà” (Mẫu 01) đến đơn vị điện lực quản lý khu vực.
• Sau khi tiếp nhận, EVN sẽ ghi nhận và hỗ trợ đấu nối để đảm bảo an toàn.

Trường hợp hòa lưới và bán điện dư (công suất dưới 1 MW)

Với hộ gia đình hoặc doanh nghiệp nhỏ có nhu cầu bán phần điện dư cho EVN, thủ tục cần đầy đủ hơn:

• Đăng ký “Giấy chứng nhận đăng ký phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà” (Mẫu 03).
• Ký hợp đồng mua bán điện với EVN theo quy định hiện hành.
• Chủ đầu tư có thể cần mã số thuế để xuất hóa đơn bán điện.

Trường hợp hệ thống từ 1 MW trở lên

Các dự án điện mặt trời lớn (thường là doanh nghiệp hoặc farm điện mặt trời) phải tuân thủ quy trình phức tạp hơn:

• Đăng ký và được phê duyệt trong Quy hoạch điện quốc gia hoặc địa phương.
• Xin Giấy phép hoạt động điện lực do Bộ Công Thương hoặc Sở Công Thương cấp.
• Hồ sơ bao gồm thiết kế kỹ thuật, phương án đấu nối, báo cáo an toàn - môi trường, và các giấy tờ pháp lý liên quan đến chủ đầu tư.

Có thể thấy, với hệ thống áp mái hộ gia đình và công suất nhỏ, thủ tục khá nhanh gọn. Nhưng nếu dự án có quy mô lớn hơn, bạn cần chuẩn bị hồ sơ chi tiết và làm việc trực tiếp với cơ quan quản lý để được phê duyệt.

Quy trình thủ tục lắp đặt & đấu nối điện mặt trời

Để hệ thống điện mặt trời được đưa vào vận hành hợp pháp và an toàn, chủ đầu tư cần thực hiện các bước sau:

Bước 1: Khảo sát & lập hồ sơ thiết kế

• Đơn vị thi công khảo sát mái nhà, xác định hướng nắng, khả năng chịu tải.
• Lập bản vẽ thiết kế, dự toán chi phí và công suất phù hợp.
• Hồ sơ này là cơ sở để làm thủ tục đăng ký với điện lực (nếu cần).

Bước 2: Nộp thông báo/đăng ký với điện lực

• Hệ thống dưới 1 MW: chỉ cần Thông báo phát triển hệ thống điện mặt trời mái nhà gửi đến EVN quản lý khu vực.
• Hệ thống có bán điện dư: cần nộp Giấy chứng nhận đăng ký phát triển (Mẫu 03) và ký hợp đồng mua bán điện.
• EVN tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ và phản hồi trong khoảng 3-5 ngày làm việc.

Bước 3: Lắp đặt & nghiệm thu nội bộ

• Đơn vị thi công tiến hành lắp đặt tấm pin, inverter, hệ thống dây dẫn và các thiết bị bảo vệ.
• Sau khi hoàn thiện, chủ đầu tư và đơn vị thi công nghiệm thu kỹ thuật trước khi đấu nối.

Bước 4: Đấu nối & kiểm tra an toàn

• EVN phối hợp kiểm tra hệ thống, đặc biệt là inverter và đồng hồ điện 2 chiều.
• Nếu đạt chuẩn, hệ thống được đấu nối chính thức vào lưới điện quốc gia.

Bước 5: Ký hợp đồng & vận hành

• Trường hợp có bán điện: ký hợp đồng mua bán điện với EVN, xác định hình thức thanh toán.
• Sau khi ký kết, hệ thống chính thức đi vào vận hành và chủ đầu tư có thể theo dõi sản lượng qua app hoặc công tơ điện tử.

Có thể thấy, thủ tục lắp đặt và đấu nối điện mặt trời không quá phức tạp, nhưng cần tuân thủ đúng quy trình để vừa đảm bảo an toàn, vừa đủ cơ sở pháp lý khi bán điện cho EVN.

Quy trình thủ tục lắp đặt & đấu nối điện mặt trời

Các điều kiện miễn giấy phép hoạt động điện lực

Không phải mọi hệ thống điện mặt trời đều phải xin giấy phép. Theo Luật Điện lực sửa đổi 2022 và Nghị định 137/2013/NĐ-CP, những trường hợp sau đây sẽ được miễn giấy phép hoạt động điện lực:

Hệ thống điện mặt trời mái nhà có công suất nhỏ hơn 1 MW

• Miễn giấy phép nếu điện chỉ dùng để tự tiêu thụ hoặc có đấu nối lưới nhưng không gây ảnh hưởng vận hành.
• Đây là nhóm phổ biến nhất tại hộ gia đình và doanh nghiệp vừa, giúp rút ngắn thủ tục.

Các công trình phát điện phục vụ mục đích sinh hoạt, sản xuất nội bộ

• Không yêu cầu giấy phép nếu không bán điện ra thị trường.
• Ví dụ: hộ gia đình, trang trại, nhà xưởng lắp đặt hệ thống phục vụ tiêu dùng trực tiếp.

Dự án nằm trong quy hoạch được phê duyệt

Nếu công suất dưới ngưỡng quy định và đã phù hợp với quy hoạch điện, có thể miễn thủ tục xin phép riêng.

Như vậy, phần lớn hệ thống điện mặt trời áp mái dưới 1 MW cho hộ gia đình và doanh nghiệp vừa chỉ cần thông báo, không cần xin giấy phép hoạt động điện lực, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí thủ tục.

Lắp điện mặt trời có phải xin phép không tùy thuộc vào công suất và mục đích sử dụng. Hệ thống áp mái ≤100 kW, không bán điện dư thì chỉ cần thông báo cho điện lực, không cần giấy phép. Ngược lại, với hệ thống hòa lưới bán điện hoặc công suất lớn hơn, thủ tục sẽ phức tạp hơn và phải xin giấy phép theo quy định.